Tham dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ, Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, Vương Đình Huệ, ông Nguyễn Chí Dũng - Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, ông Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, ông Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, Bà Trương Thị Ngọc Ánh - Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các DN, hợp tác xã và các cơ quan báo chí...

Muốn có HTX kiểu mới cần có tư duy mới trong cán bộ lãnh đạo 
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao sự chuẩn bị của các đơn vị với hoạt động sơ kết 5 năm Luật HTX 2012.

Theo Phó Thủ tướng, sở dĩ phải sơ kết vì kinh tế tập thể (KTTT) mà nòng cốt là HTX được xem là thành phần kinh tế quan trọng. Chúng ta có nghị quyết chuyên đề về KTTT và nòng cốt HTX. Đối với văn bản quy phạm pháp luật có nhiều thời kỳ với nhiều văn bản pháp luật khác nhau, gần nhất là Luật HTX 2012. Bản thân Chính phủ cũng có chủ trương sơ kết Luật này.

Mục đích là đánh giá thực trạng khu vực KTTT sau 5 năm có Luật HTX 2012 và 4 năm Luật đi vào thực tế để sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật về HTX, qua đó có giải pháp mang tính toàn diện và đột phá.

Do tính chất mới có 5 năm, do vậy, Phó Thủ tướng cho biết sẽ không tiến hành tổng kết ở cấp tỉnh và cấp cơ sở. Tuy nhiên, các bộ, ngành như Bộ GTVT, Bộ Công Thương, Bộ GTVT tổ chức sơ kết. Đồng thời, Bộ NN&PTNT đã công phu tổ chức 4 hội nghị tổng kết theo khu vực... Đây có thể xem là tư liệu "chưng cất" cho báo cáo tổng kết tại Hội nghị này.

Qua các báo cáo, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ ban hành 4 Nghị định, 2 Quyết định của Thủ tướng, 1 Chỉ thị của Thủ tướng... Trong đó có Nghị định quan trọng là Nghị định 107. Ở địa phương, 53/63 tỉnh có nghị quyết kết luận của Tỉnh ủy, 63/63 tỉnh, TP có quyết định, chỉ thị. Trong đó 61/63 tỉnh có kế hoạch chương trình hành động và đề án triển khai cụ thể. Thủ tướng Chính phủ cũng quyết định thành lập Ban Chỉ đạo T.Ư về KTTT, HTX. Ở cấp tỉnh, TP, 58/63 tỉnh có Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, một số tỉnh có triển khai Ban chỉ đạo cấp huyện.

"Tuy chưa phát triển đồng đều giữa các tỉnh, thành, nhưng mức độ đã được lan tỏa. Tỉnh nào tâm huyết, chúng ta có thể cảm nhận được", Phó Thủ tướng nói và lưu ý, qua Hội nghị tổng kết vùng của Bộ NN&PTNT, rất nhiều tỉnh không có lãnh đạo chủ chốt đi dự: "Chúng tôi cố gắng bố trí vào ngày thứ Bảy, nhưng một số tỉnh lại cử cán bộ các sở, các vụ đi dự thay mà không có lãnh đạo tỉnh tham gia".

Về phát triển HTX, Phó Thủ tướng cho biết, tính đến 5/12/2017, cả nước có 20.768 HTX, thành lập mới hơn 6.000 HTX. Riêng năm 2017, ước tính có 2.468 HTX thành lập mới, phát triển hơn 1/3 từ năm 2012 đến nay. Giai đoạn phát triển nhanh hơn, tốc độ phát triển hơn. Phần lớn là HTX sản xuất nông nghiệp. Chất lượng từ 10% hoạt động có hiệu quả, đến cuối năm 2016 số lượng tăng lên 30%. Doanh thu bình quân sau 4 năm tăng 16,9%, lãi 26,7%, đóng góp GDP xấp xỉ 4%.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, cần phải tính toán hiệu quả của hộ kinh tế nhờ kinh tế hợp tác thế nào. Không chỉ đơn thuần là vốn, tài sản, thu nhập mà giá trị gia tăng của thành viên HTX mới quan trọng.

Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, tất cả thứ đạt được to lớn nhưng chưa đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra. Trước đây, khu vực KTTT vẫn yếu kém kéo dài, đến nay có tiến bộ không?

Theo đó, Phó Thủ tướng định hướng một số giải pháp. Một là, nghiên cứu để tiếp tục chuẩn bị đề xuất, sửa đổi bổ sung Luật HTX vào thời điểm thích hợp. Cụ thể, tỷ lệ góp vốn của các thành viên nên quy định thế nào, thủ tục giải thể bắt buộc đối với một số HTX yếu kém, chế tài xử lý vi phạm luật, cung ứng dịch vụ ra ngoài, thành lập DN trong HTX cần có hướng dẫn cụ thể hơn, đặc thù của các HTX tín dụng, giữa Luật HTX và Luật Các tổ chức tín dụng nên quy định rõ để tránh chồng chéo.

Hai là đưa Luật vào cuộc sống mạnh hơn, trong đó, nhanh chóng giải quyết nợ văn bản, nghiên cứu thủ tục chuyển đổi sang DN và các loại hình kinh tế khác.

Phó Thủ tướng chỉ đạo rõ một số nhiệm vụ đối với các bộ ngành, địa phương. Trong đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tới câu chuyện vài ba phần trăm HTX tiếp cận được ưu đãi tức là chính sách phát triển HTX của chúng ta có vấn đề.

Bên cạnh đó, nghiên cứu xóa nợ đọng cho HTX, tạo điều kiện cho HTX phá sản, chuyển đổi để tạo điều kiện cho phát triển HTX kiểu mới.
Đặc biệt, mới đây, T.Ư quyết định thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX T.Ư với số dư 1.000 tỷ đồng, năm nay trích ra 300 tỷ đồng.

Ba là đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị, muốn có HTX kiểu mới cần có tư duy mới trong cán bộ lãnh đạo. 

Phó Thủ tướng nhắc lại câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh. Nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh, thì cần phải có HTX”.

"Chúng ta phải đổi mới tư duy nhận thức vai trò vị trí của HTX trong nông nghiệp gắn với tái cơ cấu, xây dựng nông thôn mới. Làm cho người nông dân liên kết với nhau trong điều kiện kinh tế thị trường. Tư duy phải xây dựng HTX kiểu mới, không chỉ người nông dân, mà không ít cán bộ không biết mới hay cũ khác nhau thế nào. Tránh hai khía cạnh: một là buông lỏng không quan tâm gì, hai là chạy theo phong trào", Phó Thủ tướng nói.

Bốn là, kết nối 3 thành tố kinh tế hộ và HTX và DN. DN cần HTX, HTX cần DN.

Năm là phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên.

Sáu là tăng cường hơn nữa vai trò của quản lý nhà nước, đây là trách nhiệm của ngành KH&ĐT. Ở địa phương tùy tiện, có tỉnh giao cho ngành nông nghiệp, thậm chí có tỉnh chẳng giao cho ai.

Ngoài ra, theo Phó Thủ tướng, 2 nhiệm vụ trước mắt là cần tiếp tục tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo của T.Ư và các tập thể. Tăng cường nâng cao năng lực đào tạo cán bộ cho các HTX.

Sau Hội nghị này, Bộ KH&ĐT chủ trì tiếp thu ý kiến, hoàn thiện lại báo cáo để gửi Thủ tướng, Chính phủ, Bộ Chính trị, các bộ ngành, địa phương. Bộ KH&ĐT soạn thảo Chỉ thị trình Thủ tướng ký ban hành tiếp tục tăng cường tổ chức thực hiện triển khai Luật HTX.

Thương nông dân thì phải vận động nông dân vào HTX
Bí thư Thành ủy Tp.HCM Nguyễn Thiện Nhân 

Tại Hội nghị, Bí thư Thành ủy Tp.HCM Nguyễn Thiện Nhân chia sẻ: Tp.HCM phát huy tối đa hộ kinh doanh cá thể, nhưng phát triển vai trò HTX còn thấp.

Ông Nhân nêu quan điểm: Thương nông dân thì phải vận động nông dân vào HTX.Vai trò của DN là ý nghĩa, nhưng DN trong nông nghiệp không thể phủ được đa số nông dân. Kinh nghiệm ở ở Hàn Quốc, Nhật Bản... cho thấy, nông dân vào HTX là chủ yếu. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể phủ được vai vai trò của DN trong phát triển HTX.

"Vị trí của DN quan trọng trong đảm bảo đầu vào và đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp, nhưng DN trong nông nghiệp không thay thế được đa số nông dân, nông dân phải đi vào con đường HTX", ông Nhân nói.

Theo đó, nhấn mạnh tới vai trò của HTX, ông Nhân cho biết, ở Tp.HCM vừa tổng kết hiệu quả của hộ nông dân tham gia HTX. Kết quả cho thấy, giữa hộ trồng rau HTX và hộ sản xuất nông nghiệp ở ngoài, năng suất chỉ chênh nhau 0,7%, nhưng giá bán của hộ tham gia HTX cao hơn 10% so với hộ bên ngoài; thu nhập của hộ tham gia HTX cao hơn 37% so với hộ bên ngoài.

"Điều này cho thấy lợi ích của việc tham gia HTX là rất lớn, không chỉ ở giá bán mà còn giảm chi phí sản xuất tới 25%", ông Nhân nói và cho rằng nếu các địa phương tổng kết kỹ điều này để thuyết phục nông dân, muốn thu nhập cao hơn hãy vào HTX.

Về vấn đề sắp tới cần khắc phục yếu kém gì, ông Nhân cho biết, có 5 văn bản vừa qua chưa xong như văn bản hướng dẫn giải thể HTX, xây dựng hạ tầng, kiểm toán HTX, xúc tiến thương mại KHCN, quỹ hỗ trợ HTX. Các văn bản cố gắng trong vòng 6 tháng tới cần hoàn thành.

Đặc biệt, đánh giá về chính sách hỗ trợ HTX vừa qua, ông Nhân cho biết, các HTX vẫn chủ yếu dựa vào mình. Các chỉ số hỗ trợ còn thấp, cụ thể có 1.950 HTX được vay vốn ngân hàng, vay vốn quỹ hỗ trợ phát triển HTX có 5.000 HTX được vay, hỗ trợ hạ tầng chỉ có hơn 400 HTX được vay... Tuy nhiên, tỷ lệ HTX được hỗ trợ chỉ mấy phần trăm, các HTX còn phải “đứng trên chân của mình” nên hết sức khó khăn.

Theo đó, Tp.HCM kiến nghị 8 giải pháp. 
Thứ nhất, các địa phương thống nhất nhận thức HTX kiểu mới, lãnh đạo các huyện, xã thống nhất nhận thức. 
Thứ hai, giải quyết dứt điểm 5 văn bản còn nợ. 
Thứ ba, hình thành hệ thống kiểm toán HTX cả nước. 
Thứ tư, làm thế nào coi việc hỗ trợ vốn cho HTX phải bao phủ ngày càng tăng thêm, cố gắng phấn đấu trên 50% HTX được hỗ trợ vốn. 
Thứ năm, có chương trình hỗ trợ xây dựng xuất xứ hàng hóa và thương hiệu HTX. Đây là chương trình rất quan trọng dù xuất khẩu hay không. 
Thứ sáu, nên có chương trình hỗ trợ HTX xuất khẩu rau quả, cũng như chăn nuôi.
Thứ bảy, coi bền vững của nông thôn mới gắn với mô hình HTX. Tỷ lệ nông dân làm nông nghiệp trong HTX trong nông thôn mới ít nhất 30%.
Thứ tám, chương trình phối hợp giữa Liên minh, Mặt trận, Bộ NN&PTNT, Hội Nông dân cần tiếp tục được đẩy mạnh.
 

Chỉ có tham gia HTX mới chấm dứt tình trạng "được mùa mất giá"

Ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT

Ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, trình bày báo cáo sơ kết thi hành Luật HTX 2012. Theo đó, về kết quả đạt được, so với 4 năm triển khai, khu vực KTTT đã có chuyển biến tích cực và hiệu quả về chất lượng.

Chỉ có tham gia HTX mới chấm dứt tình trạng "được mùa mất giá"

Cụ thể, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật được ban hành đồng bộ, các hoạt động  triển khai được các địa phương quan tâm. Đến 31/12, Chính phủ ban hành 4 nghị định, các bộ ngành ban hành 8 thông tư, hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân các tỉnh thành phố, 53 tỉnh ban hành nhiều nghị quyết,... Qua đó cho thấy sự quan tâm của các cấp uỷ đảng Chính quyền thi hành Luật HTX 2012.

Công tác hướng dẫn triển khai thi hành Luật được thực hiện sâu rộng trên cả nước, các bộ ngành hiệp hội địa phương tích cực triển khai tạo điều kiện cho các đối tượng hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của Luật HTX.

Công tác đăng ký, đăng ký lại, chuyển đổi, giải thể được các địa phương thực hiện tích cực, thời gian đăng ký HTX rút ngắn 2-3 ngày so với quy định. 

Doanh thu bình quân của HTX tăng dần qua các năm, lợi nhuận duy trì ổn định.

Chính sách ưu đãi hỗ trợ của nhà nước với các HTX bước đầu đã mang lại những kết quả, nhiều chính sách ưu đãi thuế, bảo hiểm xã hội được thực thi. Cùng với việc nhiều địa phương ban hành chính sách hỗ trợ riêng. Phong trào HTX từng bước phát triển, dần khẳng định ưu thế và vai trò của HTX với sự phát triển, góp phần làm cho HTX từng bước phát triển, hạn chế tư tưởng ỷ lại trông chờ vào nhà nước.

Công tác quản lý nhà nước với KTTT ngày càng được quan tâm, kiện toàn, tạo được sự chuyển biến tích cực như bố trí cán bộ phù hợp theo dõi Luật HTX, các hoạt động thanh tra, kiểm tra giải quyết khiếu nại tố cáo được quan tâm. Bộ máy Quản lý nhà nước về KTTT dần được kiện toàn, hình thành được đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm tại các bộ ngành. 

Về Công tác chỉ đạo điều hành, Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo đổi mới HTX, ở cấp cơ sở có 58/63 tỉnh thành phố thành lập Ban Chỉ đạo phát triển KTTT. 

Số lượng HTX thành lập mới tăng lên, doanh thu và thu nhập người lao động trong HTX cải thiện, cuất khẩu nhiều mô hình hay và hiệu quả tác động tích cực tới kinh tế hộ và thành viên. Tính đến 31/12/2016, toàn quốc có 19884 HTX. Giai đoạn này có hơn 5.000 HTX thành lập mới.

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng hiệu quả của các HTX đã ổn định, doanh thu bình quân đạt hợp 3 tỷ đồng/HTX, lãi bình quân tăng cao. Thu nhập bình quân của 1 lao động tăng từ 22,8 triệu đồng (2013) lên 31 triệu đồng (2016). Sau hơn 4 năm triển khai, Luật HTX 2012 đã có nhiều mô hình HTX tốt ra đời như HTX Ỷ Lan (Tuyên Quang).

Dù có chuyển biến tích cực nhưng Bộ trưởng Bộ KH&ĐT cũng chỉ ra sự phát triển các HTX chưa tương xứng tiềm năng, còn hạn chế trong nội tại HTX. Thứ nhất, một số quy định còn chưa cụ thể vì tính khả thi chưa cao, nhất là quy định xác định tài sản, quản lý tài sản. Một số cơ chế chính sách ban hành nhưng thực hiện còn phân tán như ưu đãi tín dụng, thuế.

Việc tổ chức thực hiện chính sách pháp luật còn bất cập, nhận thức pháp luật HTX chưa thống nhất, một số địa phương lúng túng trong việc triển khai quy định mới, chưa hình thành tầm nhìn của HTX quy mô lớn, người dân chưa tin tưởng và các lợi ích kinh tế xã hội do HTX mang lại.

Đa số HTX có vốn ít, quy mô sản xuất nhỏ chưa tiếp cận thị trường, khó vay vốn trung hạn và dài hạn, chế độ báo cáo của các HTX chưa thường xuyên.

Công tác quản lý nhà nước về KTTT còn bộc lộ yếu kém, công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý nhà nước về KTTT chưa đáp ứng yêu cầu.

Nguyên nhân chính là do chưa có sự quan tâm đúng mức của cấp uỷ đảng và Chính quyền địa phương trong việc tập trung tháo gỡ khó khăn, bộ máy quản lý nhà nước về HTX chưa đáp ứng yêu cầu, yếu về chuyên môn. Nhận thức về KTT Tchưa đầy đủ, chưa đúng, nhiều HXT vẫn trong tình trạng "bình mới rượu cũ", mô hình HTX cũ còn nặng nề trong khi HTX kiểu mới chưa đáp ứng yêu cầu. Có ít mô hình liên kết thành công có hiệu quả để tuyên truyền nhân rộng,

Theo đó, để đẩy nhanh và có hiệu quả cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp. Bộ KH&ĐT đưa ra 6 giải pháp.

Thứ nhất, tập trung tuyên truyền sâu rộng pháp luật của HTX, đây là giải pháp của mọi giải pháp. 

Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện văn bản hướng dẫn thi hành Luật HTX 2012, thực hiện các chính sách ưu đãi và hỗ trợ HTX phát triển sao cho có hiệu quả.

Thứ 3, tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước với HTX, xây dựng cơ chế hợp tác liên kết. 

Thứ 4, triển khai nghiên cứu xây dựng tổng kết mô hình KTTT và nhân rộng mô hình HTX hiệu quả. 

Thứ 5, nâng cao hiệu quả HTX thông qua các hoạt động tăng cường về tổ chức điều hành và nâng cao hoạt động HTX.

Thứ 6, tăng cường vai trò và trách nhiệm hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam, các hội và hiệp hội, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân.

Đặc biệt Bộ KH&ĐT đề xuất, Chính phủ ban hành một chỉ thị nhằm tiếp tục triển khai Luật HTX 2012. Việc thúc đẩy phong trào HTX phát triển hơn cần sự vào cuộc toàn xã hội. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng lực quản lý là hết sức cần thiết, giúp HTX năng động, sáng tạo hơn. 

"Cần tập trung nguồn lực của nhà nước và toàn xã hội để phát triển HTX. Người đứng đầu Bộ ngành địa phương phải nhận thức rõ vai trò phát triển KTTT. Mô hình HTX là mô hình tối ưu trong việc hỗ trợ các hộ gia đình phát triển bền vững", Bộ trưởng Dũng nói.

Bộ trưởng Dũng cho rằng: "Hiện tượng được mùa mất giá, sản xuất dư thừa sẽ còn tiếp diễn nếu các hộ nông dân vẫn sản xuất đơn lẻ, cá thể. Do vậy, cần tuyên truyền để bà con tự nguyện tham gia HTX, tham gia HTX là yêu cầu tất yếu trong nền KTTT. Chúng ta có căn cứ hy vọng phong trào HTX phát triển vững chắc, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước".

Ở đâu bộ máy chính quyền quan tâm, ở đó HTX phát triển

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá, việc ban hành Luật Hợp tác xã (HTX) 2012 là thể hiện tiếp đường lối phát triển nền kinh tế đa thành phần trong bức tranh chung của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Theo đó, qua 5 năm thực hiện, ngành nông nghiệp kiểm lại về căn bản nội dung nguyên tắc quy định của Luật đã đi vào cuộc sống, thể hiện bằng sự phát triển HTX cả 3 khu vực 1, 2, 3. Những điều căn cốt trong Luật phù hợp và đi vào cuộc sống…

Qua 5 năm thực hiện, khu vực nông nghiệp đã giải thể những HTX yếu kém không còn điều kiện hoạt động, là tiền đề phát triển HTX mới, đúng theo yêu cầu của Luật. Số đăng ký lại theo phương thức mới là 6.700 HTX.

Năm 2016, khu vực nông nghiệp phát triển 400 - 500 HTX mới thành lập, năm 2017 chưa có số liệu thống kê nhưng phát triển rất nhanh, đó là con số hàng nghìn.

Đến nay, dù số lượng chưa nhiều, song các HTX kiểu mới thể hiện đúng tôn chỉ mục đích, hạt nhân trong tổ chức sản xuất, thúc đẩy thành viên để tái cơ cấu ngành nông nghiệp và mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Qua sơ kết 4 tiểu vùng là Tây Bắc, Đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ và Tây Nguyên, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường kết luận: Ở đâu bộ máy chính quyền quan tâm, ở đó phong trào HTX kiểu mới phát triển, như Đồng Tháp, Lâm Đồng, Hà Giang... Dù kinh tế còn khó khăn, hạ tầng chưa đầy đủ nhưng cả cấp ủy, chính quyền địa phương vào cuộc đồng bộ đã cho ra đời các HTX có hiệu quả. 

Đồng thời, nếu người đứng đầu tổ chức kinh tế tập thể này là chủ tịch HĐQT, giám đốc điều hành có quyết định hiệu quả thì HTX kiểu mới sẽ phát triển. Có thể nói, năng lực của chủ tịch HĐQT, giám đốc HTX là linh hồn HTX kiểu mới.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng cho rằng, dạng hình kinh tế này đòi hỏi giai đoạn đầu phải có sự hỗ trợ từ chính sách, cơ chế và sự chỉ đạo. Nếu không có chính sách rõ ràng, khuyến khích động viên sẽ không phát triển. Nếu chỉ có động viên không thì không thể phát triển. Không bố trí nguồn lực phù hợp không thể phát triển.

Với ngành nông nghiệp, thời gian tới sẽ tập trung triển khai Nghị định 107 thay thế Nghị định 193. Phát triển HTX đúng nghĩa. Thực hiện Chương trình Mỗi làng một sản phẩm, coi đây là một nội dung trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Hộ nông dân liên kết thành HTX kiểu mới.
 
Đồng thời, Bộ NN&PTNT phối hợp với Liên minh HTX, Hội Nông dân, Mặt trận Tổ quốc phấn đấu có 15.000 HTX kiểu mới trong ngành nông nghiệp từ nay đến năm 2020. Đây là con số cao nhưng sẽ quyết tâm thực hiện.

Để làm được việc này, thời gian tới sẽ tập trung đào tạo nghề, nâng cao năng lực của chủ tịch HĐQT, giám đốc HTX. Bộ NN&PTNT phối hợp với các địa phương dành kinh phí, nguồn lực để đào tạo nhân lực quản lý HTX để thúc đẩy nguồn nhân lực. Hiện, đây là khâu đang yếu nhất.  

Tăng cường vai trò  của MTTQ và các hội, đoàn thể 

Bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Theo báo cáo của bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc (Ủy ban T.Ư MTTQ) Việt Nam, nhận thức HTX, liên hiệp HTX đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, sau khi Luật HTX 2012 có hiệu lực, Ban Thường trực Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam đã chủ động xây dựng kế hoạch, hướng dẫn ủy ban MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên quán triệt và triển khai thực hiện.

Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam đã phối hợp với các thành viên, nòng cốt là Liên minh HTX, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam triển khai các chương trình hành động thực hiện Chỉ thị số 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Đề án “thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2016 - 2020”. Bên cạnh đó, Liên minh HTX Việt Nam đã tham gia hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật, triển khai các chương trình, đề án hỗ trợ phát triển như Đề án “Xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị bền vững”; Đề án “Xây dựng, phát triển kinh tế Liên minh HTX gắn với nhiệm vụ hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác, HTX”…

Tại địa phương, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam đã triển khai các văn bản tới tỉnh ủy, UBND các tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện, các chủ trương của địa phương đối với lĩnh vực kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX tới nhân dân trên địa bàn.

Công tác tuyên truyền được Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam chú trọng. MTTQ các tỉnh, TP đã có nhiều hình thức tuyên tuyền đa dạng phong phú và lồng ghép vào các chương trình, cuộc vận động “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Bên cạnh đó, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam phối hợp với các cơ quan truyền thông của tỉnh xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, phóng sự, tin bài… để từng bước góp phần nâng cao nhận thức của nhân dân về lợi ích của việc liên kết, hợp tác trong  hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm thúc đẩy phát triển HTX.

Theo bà Ánh, công tác tuyên truyền của MTTQ Việt Nam các cấp về Luật HTX năm 2012 và Chỉ thị 19 đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước, MTTQ và các tổ chức đoàn thể về vị trí, vai trò của kinh tế tập thể HTX trong phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Bên cạnh những điểm mạnh, trong quá trình triển khai nhiệm vụ, MTTQ gặp những khó khăn tồn tại như công tác tuyên truyền hiệu quả chưa cao, chưa tạo thành nề nếp. Cán bộ Mặt trận và các đoàn thể làm công tác tuyên truyền, hỗ trợ HTX, liên hiệp HTX chưa được đào tạo bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ. Hoạt động giám sát chưa thường xuyên, chưa phát huy được vai trò của Mặt trận và các đoàn thể chính trị.

Về phương hướng nhiệm vụ thời gian tới, theo bà Ánh, MTTQ các cấp chủ trì phối hợp với Liên minh HTX  Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và các văn bản có liên quan về HTX. Đẩy mạnh triển khai cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. 

Về các đề xuất kiến nghị, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục đưa vào chương trình giám sát nội dung thi hành Luật HTX 2012; bổ sung hoàn thiện các quy định pháp luật khác có liên quan đến phát triển kinh tế hợp tác, HTX để tạo hành lang pháp lý, vai trò, vị thế kinh tế hợp tác thuận lợi, hoạt động có hiệu quả.

Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành rà soát sửa đổi, bổ sung hoàn thiện ban hành mới, đồng bộ các văn bản, các chính sách khuyến khích hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác, HTX, sớm đưa Luật HTX đi vào cuộc sống. Chỉ đạo các bộ, ngành liên quan sớm ban  hành hướng dẫn tiêu chí phân loại HTX để thực hiện thống nhất trên cả nước. Đồng thời, Ban Tuyên giáo T.Ư tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí T.Ư và địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Ban Kinh tế T.Ư thường xuyên đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Nghị quyết T.Ư 5 khóa IX về kinh tế tập thể và Kết luận số 56 của Bộ Chính trị.

Tạo điều kiện cho HTX phát triển

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo

Tại Hội nghị trực tuyến sơ kết thi hành Luật HTX 2012, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo đã có báo cáo về tình hình thực hiện, triển khai và đề xuất, giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế hợp tác (KTHT), HTX.

Theo Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo, tính đến cuối năm 2017, cả nước có 21.000 HTX, số HTX đổi mới từ khi có Luật là 6.500 HTX, riêng năm 2017 thành lập hơn 2.500 HTX. Một số địa phương có số lượng HTX cao là Bắc Giang, Bắc Ninh, Bắc Kạn, Quảng Ninh…

Thời gian qua, số lượng HTX tăng, hiệu quả sản xuất tăng, số lượng thành viên tăng. Thống kê cho thấy, thời gian qua, các HTX huy động được hơn 40.000 tỷ đồng. Đóng góp của khu vực KTHT, HTX vào GDP tăng từ 5,05% năm 2013 lên 6,5% năm 2015.

Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, thực tiễn phát triển HTX 5 năm qua, số lượng và chất lượng HTX tăng hàng năm. Nhận thức của người dân và xã hội, các cấp chính quyền địa phương về lợi ích của HTX cũng được nâng cao. Điều đó là do cơ chế hoạt động của HTX theo Luật là phù hợp. Các cấp địa  phương vào cuộc quyết liệt. Chính vì vậy, Luật HTX 2012 đi vào cuộc sống mang lại kết quả thiết thực. 

Để HTX phát triển bền vững, theo Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo, cần có các điều kiện. Cụ thể như sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, thị trường phù hợp; Nhận thức của các thành viên phải nâng cao; Bộ máy quản trị năng động, đặc biệt là HĐQT và giám đốc thật sự có năng lực; Áp dụng công nghệ cao và xúc tiến thương mại; Vốn, thị trường và không thể thiếu được chính sách hỗ trợ của Nhà nước và nỗ lực của HTX…

Về những giải pháp thúc đẩy HTX phát triển, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh vào việc thực hiện Nghị quyết của Đảng và Quốc hội. Triển khai quyết liệt chính sách pháp luật của Nhà nước.

Bên cạnh đó, Chủ tịch cho biết, Liên minh HTX Việt Nam chủ động đổi mới công tác tuyên truyền về lợi ích mà HTX mang lại tới các thành viên trong hệ thống và tới tất cả các HTX.

Hiện tại, Liên minh HTX Việt Nam đang phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng 15.000 HTX hoạt động có hiệu quả. Xây dựng đề án huy động nguồn lực từ thị trường, từ địa phương và quốc tế để xây dựng định chế tài chính hỗ trợ vốn cho các HTX tại các địa phương. Liên minh triển khai thành lập trung tâm kiểm toán, tổ chức hệ thống dọc từ T.Ư tới địa phương nhằm nâng cao tính minh bạch của hệ thống.  

Liên minh HTX Việt Nam còn xây dựng đề án nâng cao năng lực hoạt động của các trung tâm hiện có về công nghệ thông tin, về xúc tiến thương mại, về quản trị cho các HTX và xây dựng diễn đàn HTX Việt Nam được tổ chức thường niên…

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo đã kiến nghị với Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13, Hội nghị T.Ư 5, khóa IX và 5 năm triển khai thực hiện Kết luận số 56-KL/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể.

Kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành T.Ư chỉ đạo, khuyến khích KTHT, HTX phát triển theo đúng quy luật của kinh tế thị trường, các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần đưa các chính sách hỗ trợ tại Điều 6, Luật HTX năm 2012 thực sự đi vào cuộc sống. Cụ thể: Đối với chính sách hỗ trợ HTX, tạo điều kiện cho các HTX tham gia các chương trình mục tiêu, chương trình phát triển kinh tế - xã hội; Thành lập mới HTX; Tiếp cận vốn và quỹ hỗ trợ phát triển HTX.  

Đồng thời, tạo điều kiện cho các HTX thực hiện sớm một số chính sách như vấn đề đăng ký thành lập; chính sách bảo hiểm thiên tai; chính sách khuyến khích sản xuất gắn với chuỗi giá trị; chính sách khuyến khích về xúc tiến thương mại.

Các bộ, ngành cần ban hành từng loại chính sách đối với từng loại hình HTX cho phù hợp, như Malaysia cũng thực hiện chính sách này, để người dân tiếp cận rõ hơn.

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam đề nghị Chính phủ có chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và các loại thuế khác theo quy định của pháp luật về thuế; Ưu đãi lệ phí đăng ký HTX, liên hiệp HTX theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí.
Chính sách ưu đãi đối với HTX nông nghiệp tham gia chuỗi như đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng; Giao đất, cho thuê đất để phục vụ hoạt động của HTX, liên hiệp HTX theo quy định của pháp luật về đất đai; Ưu đãi về tín dụng; Vốn, giống khi gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh; Chế biến sản phẩm.

Về địa phương, cần tranh thủ nguồn lực để hỗ trợ cho các HTX phát triển, giao HTX tỉnh làm nòng cốt, chủ trì nhiệm vụ phát triển KTHT, HTX và thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước. Bố trí nguồn lực tài chính và các nguồn lực khác tạo điều kiện thuận lợi cho Liên minh HTX tỉnh, TP hoàn thành nhiệm vụ. 

Quan tâm thành lập quỹ hỗ trợ phát triển HTX, bố trí nguồn lực để đào tạo cán bộ HTX, có đề án đưa cán bộ trẻ về làm việc tại các HTX.
 

Nhờ HTX, năng lực vận tải tăng trưởng 11 - 13%
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ
 
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT trực tiếp đánh giá một số địa phương triển khai Luật HTX 2012 và cũng đã có báo cáo. Theo đó, Bộ GTVT tổ chức sơ kết đánh giá 5 năm Luật HTX 2012.
 
Qua ý kiến của Bộ KH&ĐT, Bộ NN&PTNT, Liên minh HTX Việt Nam, ông Thọ cho biết, Luật HTX được triển khai tốt là giải pháp hết sức quan trọng, nhất là vấn đề xóa đói giảm nghèo. Nếu địa phương tổ chức tốt mô hình HTX, tốc độ giảm nghèo ở đó giảm rất nhanh. Đồng thời, nếu tỉnh ủy có Nghị quyết chỉ đạo, tỉnh đó có chương trình hành động tổng thể, HTX sẽ hoạt động hiệu quả.
 
Riêng ngành GTVT, ông Thọ cho biết, tác động mô hình HTX rất lớn, từ đào tạo nguồn nhân lực đến tăng cường quản lý. Năng lực vận tải giai đoạn trước năm 2012 chỉ tăng tưởng 8 - 9%, sau khi củng cố mô hình HTX cùng DN, hiện nay, năng lực vận tải tăng trưởng 11 - 13%.
 
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, ông Thọ cũng cho biết, Luật HTX đang còn một số bất cập. "Lĩnh vực đường bộ phát triển tốt, nhưng riêng về đường thủy, chúng ta có lợi thế lớn nhưng phát triển chưa đồng đều".
 
Thời gian tới, Bộ GTVT đề xuất, trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cần tạo hành lang pháp lý để Luật hoạt động hiệu quả hơn. Tập trung thực hiện trên một số lĩnh vực vận tải xe buýt, taxi, bến dừng đỗ xe, dịch vụ phục vụ vận tải. Phát triển mô hình trong HTX, có doanh nghiệp. Quá trình thực hiện còn nhiều vấn đề cần sự chỉ đạo của Chính phủ và cơ quan chuyên môn.

Cần quan tâm hơn tới HTX công nghiệp và thủ công nghiệp 
Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng
 
Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cho biết, hiện nay, HTX ngành công thương cả nước có hơn 4.283 HTX. Trong thời gian qua, HTX công nghiệp và thủ công nghiệp hoạt động đa dạng ngành nghề nhưng vẫn hoạt động quy mô nhỏ, vốn ít.
 
Hoạt động của HTX trong lĩnh vực thương mại dịch vụ năng động hơn, như tại Tp.HCM có mô hình HTX Thương mại Sài Gòn Co.op Mart, mô hình HTX kinh doanh quản lý chợ...
 
Việc thực hiện chính sách xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường với các HTX, tạo điều kiện cho HTX tham gia hội chợ trong và ngoài nước cũng được quan tâm. Tại địa phương, Sở Công Thương và Liên minh HTX các tỉnh triển khai các hội chợ cho HTX tham gia, hỗ trợ cho 1.500 HTX về xúc tiến thương mại. Tạo điều kiện để liên hiệp HTX thương mại phát triển kinh doanh, phát triển hệ thống bán lẻ phân phối của Việt Nam phát triển.
 
Theo Bộ Công Thương, đối với HTX công nghiệp và thủ công nghiệp là lĩnh vực cần phải quan tâm hơn, để có điều kiện tiếp thu tiến bộ công nghệ sản xuất. Đồng thời, tăng cường xem xét bố trí vốn cho các HTX. Tăng cường hoạt động khuyến công, xúc tiến thương mại. Ban hành một số cơ chế chính sách hỗ trợ cho các HTX phát triển.
 
Đối với các HTX đang hoạt động có hiệu quả cần tiếp tục quản lý, hỗ trợ để HTX phát triển bền vững hơn, các HTX quy mô nhỏ nên nghiên cứu sáp nhập.

Một số văn bản pháp luật còn chồng chéo 
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Kim Anh
 
Về chính sách tín dụng với HTX trong thời gian qua, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Kim Anh cho biết, ngân hàng đã có nhiều chính sách khuyến khích hỗ trợ phát triển HTX như áp dụng trần lãi suất cho vay ngắn hạn với lãi suất 6,5%/năm, thấp hơn 1 - 2% so với mặt bằng lãi suất chung. Tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định 55 về Chính sách tín dụng nông nghiệp nông thôn theo hướng cho vay dù không có tài sản đảm bảo. Thực hiện chính sách cho vay chăn nuôi và thủy sản, tín dụng tôm và cá tra..., trong đó đối tượng thụ hưởng là HTX. Mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng không ngừng mở rộng.

Cụ thể, hoạt động tín dụng với HTX, giai đoạn 2012 - 2016, doanh số cho vay bình quân đạt 8.000 tỷ đồng/năm.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng xây dựng cơ chế chính sách tổ chức tín dụng hoạt động theo mô hình HTX, từ năm 2010 đến nay, ban hành 9 Thông tư hướng dẫn và 1 Chỉ thị. Nhìn chung hệ thống văn bản loại hình tổ chức tín dụng HTX tương đối đầy đủ. Hiện có 1.126 đơn vị là quỹ tín dụng nhân dân, số lượng thành viên gần 2 triệu thành viên.

Tuy nhiên, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cũng cho rằng, theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng, đang có chồng chéo. Để đồng bộ và thống nhất, Ngân hàng Nhà nước đề xuất, nếu sửa đổi Luật HTX 2012 bổ sung nguyên tắc, trường hợp có sự khác nhau giữa Luật này và Luật Các tổ chức tín dụng, đồng thời sửa đổi bổ sung loại trừ quy định không phù hợp như quy định thành viên, phân phối thu nhập cho thành viên, đăng ký lại hoặc chuyển sang mô hình tổ chức khác.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đề xuất Chính phủ xem xét có chính sách thuế, phí hỗ trợ cho loại hình này. Tuyên truyền các quy định HTX nói chung và quỹ tín dụng nhân dân giúp hoạt động này an toàn và bền vững.

HTX là cứu cánh duy nhất để tái cơ cấu nông nghiệp
Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Minh Hoan

Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Minh Hoan đánh giá, HTX là cứu cánh duy nhất để tái cơ cấu nông nghiệp. 

Trong báo cáo của Bộ NN&PTNT, Việt Nam đang gặp 2 điểm liệt: Chi phí sản xuất và chất lượng nông sản kém không đáp ứng được tiêu chí của thị trường.

Nếu bà con không vào HTX thì sẽ không thể làm giàu được. Ông Hoan đặt câu hỏi “tại sao nông dân nghèo” và cho rằng chính bà con chưa làm cho mình thoát nghèo.

Về việc tuyên truyền bà con nông dân vào HTX, tỉnh Đồng Tháp đã làm những chương trình mới vận động bà con tham gia HTX. Mục tiêu là vận động bà con tham gia không chỉ vì lợi nhuận mà vì chính lợi ích mà người dân tham gia. Lợi ích đó tăng khả năng đàm phán thiết lập đầu vào và đầu ra với các DN. Nâng cao chất lượng, tăng độ an toàn cho sản phẩm.  

Theo ông Hoan, tỉnh có phương pháp vận động mới, đó là tập hợp bà con đến sinh hoạt cộng đồng, nếu hợp tác trong đời sống thì mới hợp tác được sản xuất kinh doanh. Từ đó, bà con đã cùng ngồi bàn xây dựng HTX. Nhiều hộ tiêu thụ sản phẩm cũng tham gia HTX từ những buổi sinh hoạt cộng đồng như thế. 

Ông Hoan khẳng định, nếu không có HTX thì không thể nói đến chuyện tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng xây dựng nông thôn mới.

Tăng cường nguồn lực để thực hiện các chính sách

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền

Hiện, tỉnh Thanh Hóa có 922 HTX, 1 Liên hiệp, 815 tổ hợp tác trên các lĩnh vực. Công tác chuyển đổi theo Luật HTX mới đã có hơn 700/922 HTX, còn một số HTX còn vướng mắc yếu kém trong hoạt động.

Tỉnh Thanh Hóa thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh, ban hành kế hoạch, xây dựng đề án củng cố và phát triển nâng cao HTX nông nghiệp. Mỗi xã xây dựng nông thôn mới phải có 1 HTX dịch vụ hoặc nông nghiệp.   

Về công tác quản lý Nhà nước, đã quy định các ngành cấp tỉnh, giao cho Sở KH&ĐT tham mưu quản lý nhà nước; cấp huyện, các sở ban ngành thực hiện tốt vấn đề này.

Thanh Hóa đã ban hành kế hoạch thí điểm sinh viên tốt nghiệp đại học về HTX. Dự kiến từ 1/1/2018 sẽ tuyển 20 sinh viên cho 10 HTX.

Ông Quyền đánh giá, các chính sách của T.Ư đối với HTX rất ưu đãi. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách chưa đi vào cuộc sống; nguồn lực các HTX, địa phương còn hạn chế; các chính sách như tín dụng, các HTX hiện chưa được tiếp cận. Đến nay mới có 157 HTX quan hệ với các tổ chức tín dụng, vay 256 tỷ đồng. Để vay được, hầu hết ban giám đốc mang sổ đỏ của gia đình đi thế chấp, chưa có tổ chức nào cho HTX vay để sản xuất, do phương án kinh doanh không khả thi.

Các HTX chưa được tiếp cận với chính sách đầu tư hạ tầng; chính sách giao đất, cho thuê đất đang khó khăn, thậm chí không có đất để làm trụ sở.  
Ông Quyền kiến nghị Chính phủ tăng cường nguồn lực để thực hiện các chính sách; đề nghị nên tăng quy định góp vốn của thành viên, nhiều thành viên rất muốn đóng tăng lên; bỏ ngành nghề kinh doanh trong HTX và bỏ quy định trong hồ sơ đăng ký HTX…
 

Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã trao các quyết định khen thưởng của Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng 3 cho tập thể Vụ HTX, Bộ KH&ĐT; tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 7 tập thể và 2 cá nhân.

Doanh nghiệp cử "chuyên gia" giúp HTX phát triển 

Đại diện Tập đoàn Lộc Trời

Đại diện Tập đoàn Lộc Trời cho biết, hiện nay, Tập đoàn đang sản xuất lúa gạo theo chuỗi giá trị, ký kết hợp đồng mua lúa tươi tại ruộng, tập huấn kỹ thuật chuyển giao công nghệ. Vào thời điểm thu hoạch nếu giá lúa tăng hoặc giảm quá nhiều so với lúc ký kết, DN và nông dân cùng thống nhất lại giá.

Đặc biệt, đại diện Tập đoàn Lộc Trời cho biết, bài học mà DN này rút ra là, DN có thể cử người sang giúp củng cố HTX, HTX mạnh lên có thể tổ chức sản xuất theo quy trình mà DN đưa ra, cung ứng hàng hóa với khối lượng lớn, đồng nhất, chất lượng đảm bảo. Hai bên cùng có lợi, mà DN giảm đầu mối ký kết hợp đồng và chi phí quản lý.

Liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ 

Chủ tịch HĐQT Liên hiệp HTX Tiêu thụ nông sản an toàn Việt Nam Phạm Anh Tuấn

Hiện nay, tình trạng lạm dụng thuốc BVTV, sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi, gian lận thương mại... đang ảnh hưởng nghiêm trọng trong quá trình cung ứng nông sản có chất lượng. Vì vậy, việc xây dựng mối quan hệ sản xuất và tiêu dùng để đưa sản phẩm an toàn tới người tiêu dùng hết sức cấp bách.

Từ thực tiễn này và khảo sát hệ thống chợ đầu mối ở Hà Nội, Tp.HCM..., ông Tuấn cho biết, việc xây dựng một nền nông nghiệp an toàn nghĩa là phải tạo ra thị trường nông sản an toàn, kiểm soát quá trình sản xuất tới tiêu thụ có truy xuất nguồn gốc.

Theo đó, vừa qua, Liên hiệp xác định xây dựng các mô hình trung tâm kết nối sản xuất với tiêu thụ, trước mắt thí điểm thành lập trung tâm kết nối sản xuất với tiêu thụ khu vực phía Bắc tại tỉnh Hà Nam, từ đó mở rộng ra các tỉnh khác. Nhiệm vụ chính của trung tâm là kiểm định chất lượng vật tư cung ứng đầu vào, bao tiêu sản phẩm đầu vào cho các HTX. Từ đó, khi sản phẩm nông sản khi đến tay người tiêu dùng đã có đầy đủ hồ sơ, an toàn, tiến tới xuất khẩu phát triển bền vững.

"Vai trò của liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ nông sản an toàn là hết sức cấp bách. Triển khai theo mô hình 3 đồng, đồng giống, công nghệ và sản xuất, tạo ra khối lượng hàng hoá lớn, đẩy mạnh chương trình mục tiêu quốc gia về nông dân mới, xóa đói giảm nghèo", ông Tuấn nói.

Tuy nhiên, để kết nối giữa sản xuất và tiêu thụ, ông Tuấn đề nghị cần có cơ chế chính sách đặc thù, phù hợp để giúp các đơn vị tham gia chuỗi hoàn thành mục tiêu đặt ra trong quá trình kết nối.
 

Lê Thuý - Minh Trang